मराठी भाषा गौरव दिवस: 27 फेब्रुवारी रोजी साजरा केला जातो. या दिवशी मराठी भाषेच्या समृद्ध इतिहास आणि संस्कृतीचा गौरव केला जातो. 27 फेब्रुवारी २०१० रोजी महाराष्ट्र राज्य शासनाने मराठी भाषेच्या प्रचार-प्रसारासाठी आणि तिच्या महत्त्वाची जाणीव करून देण्यासाठी या दिवसाची सुरुवात केली.
मराठी भाषा भारतातील प्रमुख भाषांपैकी एक आहे, आणि ती महाराष्ट्र राज्याची अधिकृत भाषा आहे. मराठी भाषेचा गौरव करण्यासाठी या दिवसाच्या माध्यमातून विविध कार्यक्रम, कार्यशाळा, शालेय स्पर्धा, वाचन मोहीम, वादविवाद आणि निबंध लेखन स्पर्धा आयोजित केल्या जातात.
या दिवशी मराठी भाषेचा वारसा आणि त्याचे योगदान, साहित्य, संस्कृती आणि इतिहास यांचा सन्मान केला जातो.
इतिहास आणि महत्त्व:
मराठी ही एक समृद्ध आणि प्राचीन भाषा आहे. ती भारतातील 22 अधिकृत भाषांपैकी एक आहे. मराठी भाषेचा इतिहास पंढरपूरच्या वारंवार गाथा, संत तुकाराम, संत ज्ञानेश्वरी, इत्यादी साहित्यिक परंपरेच्या माध्यमातून फारच समृद्ध आहे. ही भाषा महाराष्ट्रातील सर्व लोकांच्या दैनंदिन जीवनात प्रचलित आहे आणि त्याच्याद्वारे महाराष्ट्राची समृद्ध सांस्कृतिक परंपरा जगभर पोहोचवली गेली आहे.
मराठी भाषेची प्रभावीता सर्व वयोवर्गाच्या लोकांमध्ये आहे. याच भाषेतील शेकडो महान कवी, लेखक, निबंधकार आणि दिग्गज साहित्यिकांना महाराष्ट्राच्या सांस्कृतिक पटलावर कायमचे स्थान आहे. यामध्ये संत तुकाराम, संत ज्ञानेश्वरी, व. पु. काळे, शं. ना. नवरे, पं. ने. सि. फडके, लता मंगेशकर, द. मा. मिरासदार यांसारख्या महान लेखक, कवी, वाद्यकारांचा समावेश आहे.
आजकाल, इंटरनेट, सोशल मीडिया, मोबाईल अॅप्स आणि डिजिटल मीडिया यामुळे मराठी भाषेचा वापर अधिक वाढला आहे. आजच्या पिढीला मराठी भाषा फक्त शालेय आणि साहित्यिक कक्षातच नाही, तर व्यावसायिक आणि डिजिटल जगातही महत्त्वाची भूमिका बजावत आहे.
मराठी भाषा गौरव दिवसाच्या निमित्ताने, नवीन पिढीला मराठी भाषेची किमत समजावून सांगितली जाते आणि त्यांना मराठी भाषेतून संवाद साधण्याचे प्रोत्साहन दिले जाते. ह्याचा एक मुख्य हेतू म्हणजे मराठी भाषेचा वापर करत, महाराष्ट्राची सांस्कृतिक आणि ऐतिहासिक ओळख जिवंत ठेवणे.
मराठी भाषा गौरव दिवस हा एक सांस्कृतिक महत्त्वाचा दिवस आहे जो मराठी भाषेच्या वैशिष्ट्यांची आणि तिच्या योगदानाची ओळख जगासमोर आणतो. हा दिवस मराठी भाषेच्या संवर्धनासाठी एक संधी आहे आणि तो साजरा करताना सर्वांनी आपल्या मातृभाषेचा वापर करण्याचा संकल्प करावा, अशी आशा आहे.
मराठी भाषेच्या गौरवासाठी साजरा होणारा दिवस:
मराठी भाषा गौरव दिवस साजरा करताना मुख्य उद्देश हा आहे की मराठी भाषा आणि तिच्या संप्रेषणाची महत्त्वता लोकांमध्ये अधिक जागरूकता निर्माण करणे, तसेच मराठी भाषेचा वापर प्रोत्साहित करणे. यामध्ये काही प्रमुख बाबी आहेत:
- शालेय आणि महाविद्यालयीन कार्यक्रम: शालेय आणि महाविद्यालयीन स्तरावर मराठी भाषेच्या काव्य वाचन, निबंध लेखन, वादविवाद आणि भाषण स्पर्धांचे आयोजन केले जाते.
- साहित्यिक सन्मान: मराठी भाषेच्या क्षेत्रातील योगदानासाठी प्रमुख साहित्यिकांना पुरस्कार देणे, त्यांचा गौरव करणे आणि त्यांच्या कार्याची ओळख करून देणे.
- प्रचार आणि प्रसार: मीडिया, रेडिओ, टिव्ही चॅनेल्स आणि इंटरनेटच्या माध्यमातून मराठी भाषेच्या महत्त्वाची माहिती प्रसारित केली जाते.
- कार्यशाळा आणि चर्चासत्रे: भाषेच्या प्रचारासाठी कार्यशाळा, सेमिनार्स, आणि चर्चा आयोजित केली जातात, ज्यात भाषा तज्ञ, साहित्यिक, शिक्षणतज्ज्ञ इत्यादींच्या साक्षीने मराठी भाषेचा विस्तार कसा करावा यावर मार्गदर्शन दिले जाते.
संत साहित्याचा प्रभाव:
मराठी भाषेच्या विकासात संत साहित्याचा मोठा हात आहे. संत तुकाराम, संत ज्ञानेश्वरी, रामदास स्वामी यांच्यासारख्या संतांनी मराठी भाषेतून भक्तिसंप्रदायाचा प्रचार केला. त्यांचं साहित्य मराठी भाषेचा अभिमान आहे आणि त्याच साहित्यामुळे मराठी भाषेची एक विशेष ओळख निर्माण झाली आहे.
Read Also: विज्ञान दिन 2025: विज्ञान दिनाच्या निमित्ताने प्रेरणादायी भाषण
मराठी भाषा गौरव दिवसाच्या निमित्ताने शुबेच्छा, संदेश आणि कोट्स:
**शुबेच्छा:
1.** “मराठी भाषा गौरव दिवसाच्या या शुभ निमित्ताने आपल्या मातृभाषेचा अभिमान आणि सन्मान वाढवावा. मराठी भाषेचा वापर वाढवून, तिच्या समृद्ध परंपरेला जपून ठेवूया. जय महाराष्ट्र!”
- “मराठी भाषा आपल्या संस्कृतीचे प्रतीक आहे. या गौरव दिनी आपल्याला ही भाषा सशक्त करण्याचा संकल्प करावा. सर्वांना मराठी भाषा गौरव दिवसाच्या हार्दिक शुभेच्छा!”
- “मराठी भाषेचा इतिहास आणि संस्कृती आपल्या कण-कणात आहे. मराठी भाषा गौरव दिवसाच्या या विशेष दिवशी या भाषेचा अभिमान साजरा करूया. वर्धिष्णु मराठी भाषा!”
- “मराठी भाषा गौरव दिवसाच्या निमित्ताने आपल्या मातृभाषेची प्रतिष्ठा जपून ठेवूया. मराठी भाषेच्या समृद्ध वारशाला उज्जवल भवितव्य द्या. हार्दिक शुभेच्छा!”
**संदेश:
1.** “मराठी भाषा गौरव दिवस केवळ एक दिन नाही, तर आपल्या मातृभाषेच्या संवर्धनाचा, तिच्या इतिहासाचा, आणि तिच्या भविष्यासाठीचा एक संकल्प दिवस आहे. चला, मराठी भाषेचा प्रत्येक क्षेत्रात प्रचार-प्रसार करण्यासाठी एकत्र येऊया.”
- “आपली भाषा हीच आपली ओळख आहे. मराठी भाषा गौरव दिवसाच्या निमित्ताने आपल्या कुटुंबातील, मित्रांमध्ये आणि समाजात मराठी भाषेच्या महत्वाबद्दल जागरूकता निर्माण करूया. एकमेकांना मराठी बोलण्याचा आदर्श देऊया.”
- “मराठी भाषेची शान जपणे, तिचा वापर वाढवणे हे आपलं कर्तव्य आहे. मराठी भाषा गौरव दिवसाच्या या उपलक्ष्याने आपल्याला हे लक्षात ठेवण्याची गरज आहे की आपली भाषा आपली ओळख आहे.”
- “ज्याप्रमाणे आपल्या संस्कृतीचा अभ्यास करणे महत्त्वाचे आहे, त्याचप्रमाणे मराठी भाषेच्या महत्वाकांक्षी प्रवासाला चालना देणे आवश्यक आहे. मराठी भाषा गौरव दिवसाच्या निमित्ताने सर्वांनी यासाठी ठरवले पाहिजे.”
**कोट्स:
1.** “भाषा केवळ शब्दांचा खेळ नाही, ती आपली संस्कृती, आपली ओळख आहे. मराठी भाषेचा गौरव करा, ती समृद्ध करा.” – पु. ल. देशपांडे
- “जोपर्यंत आपल्याला आपल्या मातृभाषेचा अभिमान नाही, तोपर्यंत आपण आपल्या ओळखीला वाचा दिलेली नाही.” – व. पु. काळे
- “भाषा ही समाजाची आत्मा असते, आणि मराठी भाषा आपल्या समाजाची अमूल्य धरोहर आहे.” – संत तुकाराम महाराज
- “मराठी भाषा ही केवळ एक माध्यम नाही, ती आपल्या शाश्वत परंपरेची ओळख आहे.” – शं. ना. नवरे
- “आपल्या भाषेला जितके प्रेम करू, तितकेच आपल्याला आपल्या संस्कृतीचे महत्त्व समजेल.” – म. गांधी
