75th Republic Day: 26 जानेवारी 2024 रोजी भारत आपला 75 वा प्रजासत्ताक दिन साजरा करेल. प्रजासत्ताक दिनाला गणतंत्र दिवस असेही म्हणतात हे लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे. संपूर्ण देशात या दिवसाला अनन्यसाधारण महत्त्व आहे. प्रजासत्ताक दिन प्रत्येक भारतीयाच्या हृदयात एक विशेष स्थान आहे, लोकशाहीच्या विजयाचे आणि राज्यघटनेत समाविष्ट केलेल्या मूल्यांचे प्रतीक आहे. प्रजासत्ताक दिन 2024 जवळ येत असताना, तो केवळ एक स्मरणोत्सव नाही; हे एक राष्ट्र म्हणून आपला प्रवास, आव्हाने आणि आकांक्षा यांचे प्रतिबिंब आहे.
भारतातील लोक प्रजासत्ताक दिन उत्साहाने साजरा करतात. आम्ही यावर्षी ते साजरे करण्यासाठी तयारी करत आहोत आणि प्रत्येकजण या दिवसासाठी विविध प्रसंगांची व्यवस्था करत आहे. २६ जानेवारी हा दरवर्षी प्रजासत्ताक दिन म्हणून साजरा केला जातो. या दिवसाचे महत्त्व प्रत्येकाने जाणून घेतले पाहिजे.
Celebrating 75th Republic Day
26 जानेवारी रोजी भारत आपला 75 वा प्रजासत्ताक दिन साजरा करण्यासाठी सज्ज झाला आहे. हा तो दिवस आहे जेव्हा नव्याने दत्तक संविधान लागू झाले आणि भारत 1950 मध्ये प्रजासत्ताक बनला. या दिवसाच्या उत्सवात नवी दिल्लीतील राजपथ, ज्याला आता कर्तव्य पथ म्हटले जाते, येथे वार्षिक परेडचा समावेश होतो. यात भारतीय सशस्त्र दलाच्या जवानांचे मार्च-पास्ट आणि विविध राज्यांतील विविधता आणि संस्कृतीचे दर्शन घडवणारी दोलायमान झलक दाखवण्यात आली आहे. प्रजासत्ताक दिनाचा उत्सव तीन दिवस चालतो आणि 29 जानेवारी रोजी बीटिंग रिट्रीट समारंभाने त्याची समाप्ती होते.
या दिवशी, भारताचे राष्ट्रपती देशाच्या पात्र नागरिकांना पद्म पुरस्कारांचे वितरण देखील करतात आणि शूर सैनिकांना परमवीर चक्र, अशोक चक्र आणि वीर चक्र दिले जाते. प्रजासत्ताक दिनाचा समारंभ दरवर्षी 29 जानेवारी रोजी विजय चौक येथे आयोजित केलेल्या बीटिंग रिट्रीट समारंभाने संपतो. या समारंभाचे प्रमुख पाहुणे भारताचे राष्ट्रपती असतात जे ‘प्रेसिडेंट्स बॉडीगार्ड्स’ (PBG) च्या सहाय्याने घोडदळाच्या तुकडीत येतात. लष्करी बँड, पाईप्स आणि ड्रम्स बँड, विविध आर्मी रेजिमेंट्समधील बगलर आणि ट्रम्पेटर समारंभात सादरीकरण करतात. ’75th Republic Day’
प्रजासत्ताक दिन 2024 परेड 26 जानेवारी रोजी सकाळी 10:30 वाजता विजय चौक ते कर्तव्य पथ या मार्गाने सुरू होणार आहे. या ठिकाणी अंदाजे 77,000 लोक राहतील आणि 42,000 लोकांसाठी राखीव असतील.
भारतातील यंदाच्या प्रजासत्ताक दिन सोहळ्यात फ्रान्सचे राष्ट्राध्यक्ष इमॅन्युएल मॅक्रॉन प्रमुख पाहुणे म्हणून उपस्थित राहणार आहेत. 25 जानेवारी रोजी जयपूर विमानतळावर पोहोचण्यासाठी नियोजित, मॅक्रॉनच्या प्रवास कार्यक्रमात अंबर फोर्ट, जंतर-मंतर आणि हवा महल यांसारख्या प्रमुख ठिकाणांना भेटींचा समावेश आहे. जयपूरमध्ये असताना ते पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचीही भेट घेणार आहेत. ’75th Republic Day’
त्याच दिवशी रात्री उशिरा फ्रान्सचे राष्ट्राध्यक्ष दिल्लीला जातील. 26 जानेवारी रोजी ते प्रमुख पाहुणे म्हणून प्रजासत्ताक दिनाच्या परेडचे साक्षीदार होणार आहेत. परेडनंतर ते राष्ट्रपती भवनात भारताच्या राष्ट्रपतींनी आयोजित केलेल्या ‘अॅट होम’ रिसेप्शनमध्ये सहभागी होतील.
Biggest Attractions and Everything that makes it Unique
सर्व-महिला त्रि-सेवा गट प्रथमच परेडचा भाग होणार: मेजर जनरल सुमित मेहता यांनी 22 जानेवारी रोजी प्रजासत्ताक दिनाच्या परेडमध्ये सर्व महिलांचा त्रि-सेवा गट प्रथमच सहभागी होणार असल्याचे उघड केले. एएनआयच्या म्हणण्यानुसार, संघटनेत लष्कराच्या लष्करी पोलिसांच्या महिला सैनिक तसेच इतर दोन सेवांमधील कर्मचारी सदस्यांचा समावेश आहे.
या ऐतिहासिक तुकडीमध्ये लष्कराच्या लष्करी पोलिसांच्या महिला तुकड्या तसेच इतर दोन सेवेतील महिलांचा समावेश असेल. परमवीर चक्र पुरस्काराचे तीन जिवंत प्राप्तकर्त्यांपैकी दोन कॅप्टन योगेंद्र यादव आणि सुभेदार मेजर संजय कुमार हे प्रजासत्ताक दिनाच्या परेडमध्ये सहभागी होणार असल्याची पडताळणी त्यांनी केली. ’75th Republic Day’
फ्रेंच बॅस्टिल डे परेडमधील सहभागी देखील आर-डे परेडचा एक भाग: स्क्वॉड्रन लीडर सुमिता यादव, भारतीय हवाई दलातील हवाई वाहतूक नियंत्रक आणि भारतीय जनसंवाद संस्थेच्या माजी विद्यार्थी, या वर्षीच्या प्रजासत्ताक दिनाच्या परेडमध्ये सहभागी होणार आहेत. गेल्या जुलैमध्ये तिने पॅरिसमधील बॅस्टिल डे परेडमध्ये कूच केले तेव्हा तिचे लक्ष वेधले गेले, जिथे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी प्रमुख पाहुणे होते. ’75th Republic Day’
“बॅस्टिल डेच्या वेळी सैन्यदलाचा एक भाग म्हणून परदेशी भूमीवर आपल्या पंतप्रधानांना अभिवादन करणे हा अभिमानाचा क्षण होता. आणि प्रजासत्ताक दिनी उपस्थित असलेल्या फ्रान्सच्या राष्ट्रपतींसोबत मी आमच्या सर्वोच्च कमांडरला अभिवादन करणार आहे ही अधिक अभिमानाची गोष्ट आहे. लोकांना ही संधी मिळते आणि ही अनोखी संधी मिळाल्याबद्दल मी स्वतःला भाग्यवान समजते,” ती म्हणाली.
आर-डे परेडमध्ये सामील होणारी फ्रेंच तुकडी: फ्रान्सचे राष्ट्राध्यक्ष इमॅन्युएल मॅक्रॉन प्रजासत्ताक दिनाच्या सोहळ्यात प्रमुख पाहुणे म्हणून उपस्थित राहणार आहेत, ज्यामुळे ते प्रतिष्ठित वार्षिक कार्यक्रमात सहभागी होणारे सहावे फ्रेंच नेते बनले आहेत. 95 सदस्यीय मार्चिंग तुकडी, 33 सदस्यीय बँड तुकडी, दोन राफेल लढाऊ विमाने आणि फ्रान्सचे एअरबस A330 मल्टी-रोल टँकर ट्रान्सपोर्ट एअरक्राफ्ट देखील या उत्सवात सहभागी होणार आहेत. ’75th Republic Day’
फ्रेंच फॉरेन लीजनच्या कॉर्प्सशी संबंधित कॅप्टन लुईस यांनी फ्रेंच फॉरेन लीजनच्या भूमिकेवर प्रकाश टाकला. 1831 मध्ये स्थापित, यात सुमारे 140 राष्ट्रीयत्वातील सुमारे 9,500 अधिकारी आणि सैन्यदलांचा समावेश आहे. लेफ्टनंट रोमेन ब्रेसन यांनी व्यक्त केले की, फ्रेंच संघाचा सहभाग भारत आणि फ्रान्समधील वाढत्या संरक्षण सहकार्याचे प्रतिबिंब आहे.
प्रजासत्ताक दिनाच्या परेडमध्ये सहा भारतीय फ्रेंच लष्करी संघात सामील होणार: 75 व्या प्रजासत्ताक दिनाच्या परेडमध्ये सहा भारतीय व्यक्ती भारतीय तुकड्यांच्या बरोबरीने कूच करणार्‍या फ्रेंच लष्करी संघाचा भाग बनणार आहेत, अधिकाऱ्यांनी PTI ला पुष्टी केली. फ्रेंच मार्चिंग तुकडीचे कमांडर कॅप्टन नोएल लुईस यांनी फ्रेंच संघात सहा भारतीयांचा सहभाग जाहीर केला. या व्यक्तींमध्ये सीसीएच सुजन पाठक, सीपीएल दीपक आर्य, सीपीएल परबिन टंडन, गुरवचन सिंग, अनिकेत घर्तीमगर आणि विकास डीजेसेगर यांचा समावेश आहे.
प्रजासत्ताक दिनाच्या परेडसाठी नियोजित साडी एक्स्ट्रावागांझा: या वर्षीच्या उल्लेखनीय वैशिष्ट्यांमध्ये सांस्कृतिक मंत्रालयाच्या विविध भारतीय राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांमधील साड्यांच्या प्रदर्शनाचा समावेश आहे, जे ‘अनंत सूत्र’ प्रदर्शनात सादर केले जातील, एएनआयने वृत्त दिले आहे. ’75th Republic Day’
परेडमध्ये जागा घेण्यासाठी AI: इलेक्ट्रॉनिक्स आणि माहिती तंत्रज्ञान मंत्रालय यावर्षीच्या प्रजासत्ताक दिनाच्या परेडमध्ये विविध क्षेत्रांमध्ये कृत्रिम बुद्धिमत्तेच्या (AI) भूमिकेवर भर देणारी एक झांकी सादर करणार आहे. लहान मुलांना शिकवण्यासाठी VR हेडसेट वापरत असलेल्या शिक्षकाचे दृश्य दाखवून, हे झांकी AI कृतीत दाखवेल. याव्यतिरिक्त, लॉजिस्टिक्स आणि गुरेढोरे व्यवस्थापनामध्ये एआयची भूमिका हायलाइट केली आहे.
इलेक्ट्रॉनिक्स आणि आयटी मंत्रालयाचे संचालक JL गुप्ता यांनी ANI सोबत अंतर्दृष्टी शेअर केली, असे सांगितले की, “या वर्षीची झांकी AI-आधारित तंत्रज्ञान आणि त्याचे सार्वजनिक फायदे यावर लक्ष केंद्रित करते. सादरीकरण आरोग्य क्षेत्रातील AI च्या सकारात्मक परिणामांवर प्रकाश टाकते. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या इलेक्ट्रॉनिक उत्पादनाच्या दृष्टीकोनाशी सुसंगत, सेमीकंडक्टर चिप्स डिस्प्लेमध्ये वैशिष्ट्यीकृत आहेत.”
इस्रोचे चांद्रयान-3 ठळक केले जाणार: भारतीय अंतराळ संशोधन संस्थेची (इस्रो) झांकी या वर्षीच्या प्रजासत्ताक दिनाच्या परेडमध्ये चमकणार आहे, ज्यामध्ये चांद्रयान-3 मोहिमेतील यशांचे प्रदर्शन होईल, एएनआयने वृत्त दिले आहे. चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर त्याच्या टचडाउनवर विशेष लक्ष केंद्रित करून, चांद्रयान-3 चे प्रक्षेपण आणि यशस्वी लँडिंग हे झांकी ठळकपणे दर्शवते. ’75th Republic Day’
फ्लायपास्टमध्ये फ्रेंचचाही समावेश असेल: एक फ्रेंच इंधन भरणारे विमान आणि दोन फ्रेंच राफेल विमाने फ्लायपास्टमध्ये आकाशाला गवसणी घालतील. ’75th Republic Day’
फ्लायपास्टमध्ये टेरेन व्हेइकल्स, लाइट स्पेशलिस्ट व्हेइकल्स आणि स्पेशल मोबिलिटी व्हेइकल्स यांसारखी नवीन पिढीची वाहने दाखवली जातील. एएलएच ध्रुव रुद्र आणि एलसीएच प्रचंड यांसारखी प्रसिद्ध विमानेही सहभागी होतील. लढाऊ विमाने, हेलिकॉप्टर आणि वाहतूक विमानांसह ५१ विमाने असलेल्या भारतीय हवाई दलाच्या फ्लायपास्टमध्ये 15 महिला वैमानिकांचा समावेश असेल.
विशेष पाहुणे आमंत्रित: संरक्षण सचिव श्री गिरीधर अरमाणे यांनी 19 जानेवारी रोजी नवी दिल्ली येथे पत्रकार परिषदेत जाहीर केले की, परेडचे साक्षीदार होण्यासाठी सुमारे 13,000 विशेष पाहुण्यांना आमंत्रित केले आहे, ज्यात विविध क्षेत्रातील उत्कृष्ट कामगिरी आणि सरकारी योजनांचे लाभार्थी यांचा समावेश आहे. हे पाहुणे देशाची शान असल्याचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचा हवाला देत संरक्षण सचिवांनी जन भागीदारीच्या सरकारच्या व्हिजनवर भर दिला.
विशेष पाहुण्यांमध्ये प्रधानमंत्री आवास योजना, पीएम उज्ज्वला योजना, पीएम स्ट्रीट व्हेंडर्सची आत्मनिर्भर निधी, पीएम कृषी सिंचाई योजना, पीएम फसल विमा योजना, पीएम विश्वकर्मा योजना, पीएम अब्‍युत्‍त्स्य योजना, पीएम सम्‍दाय्‍युच्‍या योजना यांसारख्या विविध सरकारी योजनांमध्ये उत्कृष्ट कामगिरी करणा-या व्‍यक्‍तींचा समावेश आहे. योजना, आणि स्टँड-अप इंडिया योजना. याव्यतिरिक्त, उपस्थितांमध्ये व्हायब्रंट गावांचे सरपंच, स्वच्छ भारत अभियानातील महिला कर्मचारी, इलेक्ट्रॉनिक उत्पादन क्षेत्र, सेंट्रल व्हिस्टा प्रकल्प, इस्रोच्या महिला अंतराळ शास्त्रज्ञ, योग शिक्षक (आयुष्मान भारत), आंतरराष्ट्रीय क्रीडा स्पर्धा विजेते, पॅरालिम्पिक पदक विजेते, सर्वोत्कृष्ट स्वयं-मदत गट यांचा समावेश आहे. , शेतकरी उत्पादक संघटना, पीएम मन की बात कार्यक्रमाचे संदर्भ, आणि प्रोजेक्ट वीर गाथा 3.0 चे ‘सुपर-100’ आणि राष्ट्रीय शालेय बँड स्पर्धेचे विजेते.
प्रजासत्ताक दिन 2024: परंपरा आणि उत्सव
प्रजासत्ताक दिनी, ध्वजारोहण समारंभ आणि सशस्त्र दल आणि शाळकरी मुलांद्वारे देशाच्या विविध भागांमध्ये परेड आयोजित केली जातात. यातील सर्वात भव्य आणि सर्वात महत्त्वाची परेड राजपथ येथे आयोजित केली जाते, ज्याला आता दिल्लीतील कर्तव्य पथ म्हणून ओळखले जाते, जे देशाच्या समृद्ध सांस्कृतिक वारशाची आणि लष्करी पराक्रमाची बहुआयामी प्रतिमा दर्शवते. ’75th Republic Day’
राष्ट्रध्वज फडकवणाऱ्या राष्ट्रपतींच्या आगमनानंतर परेड सुरू होते, त्यानंतर राष्ट्रगीत वाजवले जाते आणि 21 तोफांची सलामी दिली जाते. या परेडमध्ये देशाच्या लष्करी सामर्थ्याचे प्रदर्शन करणारी क्षेपणास्त्रे, टाक्या आणि इतर उपकरणे आहेत. विविध राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेश देखील रंगीबेरंगी टॅबलेक्सद्वारे संस्कृती आणि वारसा दर्शवतात.
एक फ्लायपास्ट आयोजित केला जातो ज्यामध्ये भारतीय हवाई दल, नौदल आणि लष्कराची विविध विमाने सहभागी होतात आणि नेत्रदीपक हवाई युद्धे करतात. या परेडमध्ये इतर देशांतील मान्यवर, भारतीय राजकारणी, तसेच सर्वसामान्य लोक सहभागी होतात. ’75th Republic Day’
Theme for Republic Day 2024: प्रजासत्ताक दिन 2024 साठी थीम
प्रत्येक प्रजासत्ताक दिन एक थीम घेऊन येतो जो देशाच्या सध्याच्या नैतिकतेचे प्रतिबिंबित करतो. 2024 च्या थीमचे अनावरण करणे आणि समकालीन समस्यांशी त्याचा संबंध शोधणे हे राष्ट्राच्या विकसित होत असलेल्या कथनाची अंतर्दृष्टी देते. 2024 च्या प्रजासत्ताक दिनाची थीम ”भारत – लोकशाहीची जननी” आणि ”विक्षित भारत” आहे. 2024 ही पहिलीच वेळ असेल जेव्हा BSF आणि दिल्ली पोलिस परेडमध्ये सर्व महिला मार्च आणि ब्रास बँड असतील.