Frozen Shoulder Home Remedies: गोठलेल्या खांद्याचे दुसरे नाव अॅडहेसिव्ह कॅप्सुलिटिस (adhesive capsulitis), एक वेदनादायक आणि संकुचित विकार आहे ज्यामुळे खांद्याच्या सांध्यातील हालचाली मर्यादित होतात. वैद्यकीय निगा आवश्यक असताना, अनेक घरगुती उपचार आहेत जे त्यास समर्थन देऊ शकतात आणि आराम देऊ शकतात. आम्ही या लेखात फ्रोझन शोल्डरवर उपचार करण्यासाठी आणि आराम आणि गतिशीलता पुनर्प्राप्त करण्यासाठी अनेक प्रभावी घरगुती उपचार पाहू.
Frozen Shoulder (फ्रोझन शोल्डर) म्हणजे नक्की काय?
फ्रोझन शोल्डरच्या लक्षणांमध्ये खांद्याच्या सांध्यामध्ये कडकपणा आणि वेदना यांचा समावेश होतो. सामान्यतः, ते गोठणे, गोठवणे आणि वितळणे यासारख्या टप्प्यांतून जाते. अतिशीत अवस्थेत वेदना आणि कडकपणा हळूहळू वाढतात, हालचाली मर्यादित करतात.
खांद्याच्या सांध्याच्या कॅप्सूलची जळजळ: संयुक्त कॅप्सूल हा एक पातळ थर असतो जो खांद्याच्या सांध्याभोवती असतो आणि त्याला स्थिर ठेवण्यास मदत करतो. जेव्हा संयुक्त कॅप्सूलला सूज येते तेव्हा वेदना आणि सूज येऊ शकते. ही जळजळ खांद्याच्या मज्जातंतूंच्या टोकांना देखील त्रास देऊ शकते, ज्यामुळे जळजळ होते.
खांदा संयुक्त कॅप्सूल घट्ट करणे: जळजळ कमी झाल्यावर, खांद्याच्या सांध्यातील कॅप्सूल घट्ट होऊ शकते. या घट्टपणामुळे खांद्याच्या सांध्याची हालचाल मर्यादित होऊ शकते आणि हात हलविणे अधिक कठीण होऊ शकते. यामुळे जळजळ देखील होऊ शकते, कारण खांद्याच्या सांध्याभोवतालचे स्नायू आणि कंडरा यांना हात हलविण्यासाठी अधिक मेहनत घ्यावी लागते.
नर्व्ह कॉम्प्रेशन: काही प्रकरणांमध्ये, खांद्याच्या सांध्यातील कॅप्सूल घट्ट केल्याने खांद्याच्या सांध्याला पुरवठा करणार्‍या नसांवर दबाव येऊ शकतो. या दाबामुळे खांद्यावर आणि हातामध्ये वेदना, सुन्नपणा आणि मुंग्या येणे होऊ शकते. हे जळजळ होण्यास देखील योगदान देऊ शकते.
फ्रोझन शोल्डरची जळजळ ही स्थितीच्या सुरुवातीच्या टप्प्यात सर्वात सामान्य असते, जेव्हा खांद्याच्या सांध्यातील कॅप्सूलची जळजळ आणि घट्टपणा सर्वात गंभीर असतो. स्थिती जसजशी वाढते तसतसे जळजळ होण्याची संवेदना सहसा कमी होते. तथापि, परिस्थिती दूर झाल्यानंतरही काही लोकांना खांद्यामध्ये जळजळ जाणवू शकते.
फ्रोझन शोल्डरची कारणे
फ्रोझन शोल्डरची नेमकी उत्पत्ती नेहमीच माहीत नसली तरी, वय, लिंग (याचा स्त्रियांवर जास्त परिणाम होतो) आणि मधुमेहासारख्या विशिष्ट वैद्यकीय विकारांसारख्या घटकांशी ते जोडले जाऊ शकते. खांद्यावर शस्त्रक्रिया किंवा दुखापतीमुळे फ्रोझन शोल्डर देखील होऊ शकतो. ‘Frozen Shoulder Home Remedies फ्रोझन शोल्डरसाठी घरगुती उपचार’
हे पन वाचा: वात पित्त आणि कफ यांचे शरीरातील संतुलन कसे ठेवावे
Frozen Shoulder Home Remedies प्रभावी घरगुती उपचार
अनेक कारणांमुळे फ्रोझन शोल्डरसाठी घरगुती उपचार फायदेशीर ठरतात. हे करू शकता:
हीट थेरपी: खांद्यावर उष्णता लावल्याने स्नायू आणि कंडरा आराम करण्यास आणि वेदना कमी करण्यास मदत होते.
बर्फ थेरपी: खांद्यावर बर्फ लावल्याने जळजळ आणि वेदना कमी होण्यास मदत होते.
संकुचित थंड: प्रदेश सुन्न करण्यासाठी आणि सूज कमी करण्यासाठी बर्फ पॅक किंवा कोल्ड कॉम्प्रेसचा वापर केला जाऊ शकतो. दिवसातून अनेक वेळा, एका वेळी 15 ते 20 मिनिटे कोल्ड कॉम्प्रेस लावा.
हलके व्यायाम: हलक्या श्रेणी-ऑफ-मोशन व्यायामामुळे तुमचे सांधे कडक होण्यापासून थांबू शकतात. फिजिओथेरपिस्टच्या देखरेखीखाली वॉल वॉक आणि पेंडुलम हालचाली करून पहा.
आहारातील बदल: तुमच्या आहारात दाहक-विरोधी पदार्थांचा समावेश करा, जसे की फॅटी सॅल्मन, बेरी आणि पालेभाज्या. अँटिऑक्सिडंट्स आणि ओमेगा -3 फॅटी ऍसिड जळजळ कमी करण्यास मदत करू शकतात.
सुगंधी तेले: लॅव्हेंडर आणि पेपरमिंट ही आवश्यक तेलांची दोन उदाहरणे आहेत जी वेदना कमी करणारे गुण देतात. त्यांना पातळ करण्यासाठी वाहक तेल घाला, नंतर प्रभावित क्षेत्र काळजीपूर्वक मालिश करा.
ओव्हर-द-काउंटर वेदना कमी करणारे: नॉनस्टेरॉइडल अँटी-इंफ्लेमेटरी ड्रग्स (NSAIDs) जसे की ibuprofen आणि naproxen जळजळ आणि वेदना कमी करण्यास मदत करू शकतात.
शारीरिक उपचार: शारीरिक थेरपी व्यायाम हालचालींची श्रेणी सुधारण्यासाठी आणि खांद्याच्या सांध्याभोवतीचे स्नायू मजबूत करण्यास मदत करू शकतात.
कॉर्टिकोस्टेरॉइड इंजेक्शन्स: कॉर्टिकोस्टेरॉइड इंजेक्शन्स जळजळ आणि वेदना कमी करण्यास मदत करू शकतात.
शस्त्रक्रिया: गोठवलेल्या खांद्यावर उपचार करण्यासाठी शस्त्रक्रिया क्वचितच आवश्यक असते, परंतु ज्यांना तीव्र वेदना होतात आणि इतर उपचारांनी सुधारणा होत नाही अशा लोकांसाठी हा एक पर्याय असू शकतो.
सर्वोत्तम परिणामांसाठी उपाय एकत्र करणे
घरगुती उपाय एकत्र केल्याने अनेकदा सर्वोत्तम परिणाम मिळू शकतात. उदाहरणार्थ, स्नायूंना आराम देण्यासाठी उष्मा थेरपीसह प्रारंभ करा, त्यानंतर गतिशीलता सुधारण्यासाठी सौम्य व्यायाम करा आणि जळजळ कमी करण्यासाठी कोल्ड कॉम्प्रेससह समाप्त करा.
हेल्थकेअर प्रोफेशनलचा सल्ला कधी घ्यावा
घरगुती उपचारांनी आराम मिळू शकतो, परंतु त्यांनी वैद्यकीय उपचारांची जागा घेऊ नये. आरोग्यसेवा व्यावसायिकांचा सल्ला घ्या जर:
- तुमची लक्षणे खराब होतात किंवा सुधारत नाहीत.
- तुम्हाला तीव्र वेदना किंवा सूज येते.
- तुमच्याकडे अंतर्निहित आरोग्य स्थिती आहे.
निष्कर्ष
वेदना कमी करण्यासाठी आणि गतिशीलता पुनर्संचयित करण्यासाठी घरगुती उपायांसह फ्रोझन शोल्डरचे व्यवस्थापन प्रभावी ठरू शकते. तथापि, सर्वसमावेशक उपचार योजनेसाठी आरोग्यसेवा व्यावसायिकांचा सल्ला घेणे महत्त्वाचे आहे. या उपायांना वैद्यकीय सेवेसह एकत्रित करून, व्यक्ती पुनर्प्राप्तीच्या मार्गावर असताना त्यांचे जीवनमान सुधारू शकतात.
वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न FAQs:
फ्रोझन शोल्डर म्हणजे काय आणि त्याचे कारण काय?
फ्रोझन शोल्डर, किंवा अॅडहेसिव्ह कॅप्सुलिटिस ही खांद्याच्या सांध्यामध्ये वेदना आणि कडकपणा द्वारे वैशिष्ट्यीकृत स्थिती आहे. नेमके कारण नेहमीच स्पष्ट नसते, परंतु ते वय, लिंग आणि वैद्यकीय परिस्थितीशी संबंधित असू शकते.
गोठवलेल्या खांद्यावर घरगुती उपचार खरोखर मदत करू शकतात?
होय, उष्मा थेरपी, कोल्ड कॉम्प्रेस आणि सौम्य व्यायाम यासारखे घरगुती उपचार आराम देऊ शकतात आणि वैद्यकीय उपचारांना पूरक ठरू शकतात.
मी हे उपाय किती वेळा करावे?
घरगुती उपचारांची वारंवारता बदलते, परंतु सामान्यतः, आपण दिवसातून अनेक वेळा 15-20 मिनिटे उष्णता आणि थंड थेरपी वापरू शकता आणि फिजिओथेरपिस्टच्या सल्ल्यानुसार व्यायाम करू शकता.
फ्रोझन शोल्डरसाठी काही आहाराचे निर्बंध आहेत का?
आहारासंबंधी कोणतेही कठोर निर्बंध नसताना, दाहक-विरोधी पदार्थांचा समावेश केल्याने जळजळ कमी होण्यास आणि पुनर्प्राप्तीस समर्थन मिळू शकते.
फ्रोझन शोल्डरसाठी डॉक्टरांना भेटणे आवश्यक आहे का?
होय, योग्य निदान आणि उपचार योजनेसाठी हेल्थकेअर प्रोफेशनलचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे, विशेषत: जर तुमची लक्षणे आणखी बिघडली किंवा कायम राहिली.
