Makar Sankranti 2025: मकर संक्रांती, ज्याला माघी म्हणूनही ओळखले जाते, हा भारत, नेपाळ आणि बांगलादेशच्या काही भागांमध्ये साजरा केला जाणारा महत्त्वपूर्ण सण आहे. हे सूर्याचे मकर राशीत संक्रमण दर्शवते आणि एक शुभ दिवस मानला जातो.
हा एक हिंदू सण आहे जो धनु राशीपासून मकर राशीत सूर्याचे संक्रमण दर्शवतो. हे सौर देवता आणि मातृ निसर्ग यांच्याबद्दल कृतज्ञतेचे प्रतीक आहे. संपूर्ण भारतभर बहु-दिवसीय उत्सव वेगवेगळ्या विधी आणि परंपरांनी साजरा केला जातो. गंगेत पवित्र स्नान करण्यापासून ते हंगामातील ताजे पीक खाण्यापर्यंत, मकर संक्रांती ही नवीन सुरुवात करण्यासाठी सर्वोत्तम पद्धतींसह साजरी केली जाते.
Makar Sankranti 2025 तारीख आणि महत्त्व:
मकर संक्रांती हिंदू कॅलेंडरनुसार एक प्रमुख सण आहे, जो प्रत्येक वर्षी 14 जानेवारीच्या आसपास साजरा केला जातो. हा सण मुख्यतः सूर्याच्या मकर राशीत प्रवेश करण्याचे प्रतीक आहे. याला सूर्याच्या उत्तरायण कडेला सुरुवात मानली जाते, जे पुढील 6 महिन्यांत सूर्य उत्तराभिमुख होतो. मकर संक्रांती सौर दिनदर्शिकेवर आधारित दरवर्षी 14 किंवा 15 जानेवारीला येते. हिंदू धर्मात याला खूप महत्त्व आहे आणि देशभरात उत्साहाने साजरा केला जातो.
2025 मध्ये, मकर संक्रांती 14 जानेवारी 2025 रोजी साजरी केली जाईल. द्रीक पंचांगने सांगितल्याप्रमाणे दिवसाचा शुभ काळ आहे:
“पुण्यकाळ – 07:15 ते 17:46 कालावधी – 10 तास 31 मिनिटे
“महा पुण्यकाळ – ०७:१५ ते ०९:०० कालावधी – ०१ तास ४५ मिनिटे”
पौराणिक कथा आणि दंतकथा:
मकर संक्रांतीसंबंधी अनेक पौराणिक कथा आणि दंतकथा प्रचलित आहेत. प्रत्येक कथा या सणाच्या महत्त्वाचे विविध पैलू स्पष्ट करते. चला, त्यातील काही प्रमुख कथा पाहू.
1. सूर्य आणि शनिदेव यांची कथा (शनि ग्रहाची शपथ):
मकर संक्रांतीच्या संदर्भात एक प्रसिद्ध कथा आहे, ज्यात सूर्य आणि शनिदेव यांचं संवाद आहे. कथा अशी आहे:
सूर्यदेवांचा पुत्र शनिदेव त्यांच्या वडिलांचा आदर करत नाहीत. सूर्यदेव शनि यांना त्याच्याशी चांगले वागण्याची विनंती करत असतात, पण शनिदेव आपल्या वागणुकीमुळे नाराज असतात. एक दिवस सूर्यदेवांनी शनिदेवांना शपथ दिली की, “तुम्ही जर मला आदर दिला नाहीत, तर मी मकर राशीत प्रवेश करू नये.”
शनि आपल्या पित्याच्या शपथेवर विश्वास ठेवून त्यांना आदर दिला आणि सूर्य मकर राशीत प्रवेश करतात. यामुळे सूर्य आणि शनिदेव यांमधील दुश्मनी दूर झाली आणि दोघेही शांततेत आणि सौहार्दाने राहू लागले.
ही कथा दर्शवते की मकर संक्रांतीच्या दिवशी सूर्य उत्तरेला जातो आणि या संप्रेषणामुळे शांती आणि सौहार्द येतो.
2. पुत्री श्राद्ध आणि मकर संक्रांती:
एक दंतकथा अशी आहे की एक वेळेस राणी अहिल्याबाई नामक एक प्रजाहिती राणी होती. ती प्रत्येक व्यक्तीच्या सुखासाठी, विशेषतः शेतकऱ्यांसाठी काम करत असे. एकदा तिच्या राज्यात मोठे कडक हिवाळे आले. त्यामुळे शेतकरी अन्नाची टंचाई आणि मेहनत यामुळे अडचणीत आले होते. राणीने सूर्यदेवांचा पूजन केला आणि त्यांना त्या सर्वांचा कष्ट कमी करण्यासाठी प्रार्थना केली.
त्याच्या प्रार्थनेला सूर्यदेव उत्तर देतात आणि मकर संक्रांतीच्या दिवशी सूर्य राणीसहित त्या राज्यात आलं आणि शेतकऱ्यांसाठी वर्षभराचा सोयीचा हंगाम सुरू झाला.
ही कथा मकर संक्रांतीला सूर्याच्या आलं आणि त्याच्या प्रकाशामुळे जीवनातील अंधकार दूर होतो असे दर्शवते.
3. भगवान शिव आणि देवी पार्वती यांची कथा:
अर्थात मकर संक्रांतीच्या सणाशी संबंधित एक इतर कथा ही आहे जी भगवान शिव आणि देवी पार्वती यांच्याशी संबंधित आहे.
या कथेनुसार, एकदा पार्वती देवीने भगवान शिवाला मकर संक्रांतीच्या दिवशी स्नान करण्याची आणि दान करण्याची विनंती केली. त्यावर शिवाने संमती दिली आणि त्या दिवशी त्यांनी विशेष दान केले. त्यापुढे प्रत्येकाला दान देण्याची आणि इतरांना मदत करण्याची प्रेरणा मिळाली.
मकर संक्रांतीचा संदेश आहे की आपण आपले दान आणि कर्म सोडून दुसऱ्यांसाठी चांगलं करावं, जसे भगवान शिव आणि देवी पार्वती यांचा आदर्श आहे.
विधी आणि परंपरा:
मकर संक्रांतीच्या दिवशी, लोक पहाटे पवित्र नद्या किंवा तलावांमध्ये स्नान करतात आणि सूर्यदेवाची प्रार्थना करतात. ते “पूजा” (पूजा) आणि “दान” (दान) सारखे विधी देखील करतात. कुटुंब आणि मित्रांमध्ये मिठाई आणि भेटवस्तूंची देवाणघेवाण करून हा सण साजरा केला जातो.
अन्न आणि स्वादिष्ट पदार्थ:
मकर संक्रांत विविध पारंपारिक पदार्थांशी संबंधित आहे. भारताच्या अनेक भागांमध्ये, लोक तांदूळ, मसूर आणि मसाल्यांनी बनवलेली “खिचडी” तयार करतात आणि सामायिक करतात. इतर लोकप्रिय पदार्थांमध्ये “तिळगुळ,” “लाडू” आणि “चकली” यांचा समावेश होतो.
पतंग उडविणे:
पतंग उडवणे हा मकर संक्रांतीच्या उत्सवाचा अविभाज्य भाग आहे, विशेषत: भारताच्या पश्चिम आणि उत्तरेकडील प्रदेशात. सर्व वयोगटातील लोक त्यांच्या छतावर आणि मोकळ्या मैदानात रंगीबेरंगी पतंग उडवतात, जो उंचावणारा आत्मा आणि वाईटावर चांगल्याच्या विजयाचे प्रतीक आहे.
सांस्कृतिक महत्त्व:
मकर संक्रांतीला खूप सांस्कृतिक महत्त्व आहे कारण ती भारतातील अनेक भागांमध्ये कापणीच्या हंगामाची सुरुवात करते. शेतकरी भरपूर कापणीसाठी कृतज्ञता व्यक्त करतात आणि सतत समृद्धीसाठी प्रार्थना करतात.
Wishes Makar Sankranti 2025
तुम्हाला मकर संक्रांत २०२४ च्या खूप खूप शुभेच्छा! हा सण तुम्हाला आनंद, समृद्धी आणि उत्तम आरोग्य घेऊन येवो. येथे काही शुभेच्छा आहेत ज्या तुम्ही तुमच्या प्रियजनांसोबत शेअर करू शकता:
पारंपारिक शुभेच्छा:
सूर्याची उबदारता तुमचे जीवन आनंदाने आणि प्रकाशाने भरेल.
तिळगुळाच्या गोडीने सौभाग्य आणि यश मिळो.
आशा आणि स्वप्नांचे रंगीबेरंगी पतंग आकाशात उंच उडू दे.
बोनफायर्स नकारात्मकतेला जाळून नवीन सुरुवात करू दे.
तुम्हाला समृद्धी आणि आशीर्वादांनी भरलेले वर्षाच्या शुभेच्छा.
सर्जनशील शुभेच्छा:
तुमचे जीवन मकर संक्रांतीच्या आकाशासारखे तेजस्वी आणि चैतन्यमय होवो.
तुमची स्वप्ने तुम्ही उडवलेल्या पतंगाप्रमाणे उंच भरारी घ्या.
तिळगुळाच्या गोडीने तुमचे जीवन आनंदाने आणि समाधानाने भरून जावो.
बोनफायर्सची उबदारता तुम्हाला तुमच्या प्रियजनांच्या जवळ आणू शकेल.
मकर संक्रांतीच्या तिळगुळासारख्या गोड आणि पतंगोत्सवासारख्या आनंदाच्या शुभेच्छा
माझ्या प्रिय कुटुंबियांना आणि मित्रांना, तुम्हाला प्रेम, हास्य आणि आनंदाने भरलेल्या मकर संक्रांतीच्या शुभेच्छा.
माझ्या सहकार्यांना, तुम्हाला पुढील वर्ष यशस्वी होवो. तुमच्या सर्व प्रयत्नांना मकर संक्रांतीच्या मंगलमय शुभेच्छा.
दूरवर असलेल्या माझ्या प्रियजनांना, या खास दिवशी तुमचा विचार करून आणि तुम्हाला मकर संक्रांतीच्या हार्दिक शुभेच्छा पाठवत आहेत.
सूर्यदेव तुम्हाला वर्षभर उबदारपणा, आनंद आणि समृद्धी देवो. ☀️
सूर्य उत्तरेकडे प्रवास सुरू करत असताना, तुमचे जीवन देखील यश आणि समृद्धीकडे सकारात्मक वळण घेऊ शकेल. ⬆️
या मकर संक्रांतीच्या निमित्ताने तुम्हाला आनंदाच्या आणि उत्तम आरोग्याच्या शुभेच्छा.
तिळगुळाच्या गोडीने तुमचे जीवन गोड आणि प्रेमाने भरून जावो. ❤️
मकर संक्रांतीच्या उत्साही पतंगांनी तुमचे आकाश आशा आणि स्वप्नांनी भरून टाकावे. 🪁
आगीप्रमाणे तेजस्वी आणि आनंददायी मकर संक्रांतीच्या तुम्हाला शुभेच्छा.
ही मकर संक्रांती तुम्हाला तुमच्या प्रियजनांच्या जवळ आणू दे.
तुम्हाला मकर संक्रांतीच्या आनंदी आणि भरभराटीच्या हार्दिक शुभेच्छा!